Dönemin İktisat bakanı Mahmut Esat Bozkurt, Kongre öncesinde, Kongre sırasında ve sonrasında yaptığı konuşmalarda liberal ekonomi sistemini eleştirerek, bu sistemin ve diğer sistemlerin Türkiye'ye uygun olmadığını, uygulanacak sistemin "Yeni Türkiye İktisat Mektebi"(Devletçilik) olduğunu ileri sürmektedir. Ancak, Kongre umulanı vermemiştir. Kongre'de alınan ekonomik kararlar da M. Esat’ın umduğunun aksine, liberal ekonomik kararlar olmuştur. Mahmut Esat’ın İzmir İktisat Kongresi sırasında önerdiği ekonomi politikası gittikçe şekillenerek, 1930'ların başında devletçilik halini aldı. M. Esat'a göre, devletçiliğin bilimsel terimi "devlet sosyalizmi"dir. Bu sistem, "Özel mülkiyeti tanıyan, fakat insanın insan tarafından sömürülmesini önlemek ve milli kalkınmayı başarmak için devlete ekonomik işlerde kontrol ve teşebbüs hak ve yetkilerini kabul eden bir sistemdir. "